Czego nie lubi aparat
Aparat fotograficzny to (tu będzie oczywista oczywistość) urządzenie elektroniczne. I tak, jak każde inne urządzenie, do właściwego działania i konserwacji potrzebuje określonych warunków. Przede wszystkim delikatność. Aparaty fotograficzne to czułe sprzęty. Zbudowane z całego mnóstwa maleńkich i delikatnych elementów, również szklanych. Nie będą więc zachwycone nadmiernymi wstrząsami, upadek zaś mogą znieść bardzo źle. W jaki sposób dbać o aparat fotograficzny, by towarzyszył nam jak najdłużej?
Przechowywanie na co dzień
Jeśli zdecydowałeś się na zakup lustrzanki, od razu powinieneś pomyśleć o torbie, plecaku, czy innym rozwiązaniu, które pozwoli bezpiecznie przechowywać i transportować sprzęt.
Czym charakteryzuje się dobra torba na aparat? Jest miękko wyściełana wewnątrz, ma grubsze, elastyczne zewnętrzne ścianki i możliwość dopasowania wewnętrznej przestrzeni do indywidualnych potrzeb fotografa. Fajnym ułatwieniem jest spora liczba dodatkowych kieszeni (najlepiej zamykanych suwakiem lub rzepem), w których możesz przechowywać dodatkowe karty pamięci lub baterie.
Torba musi być wygodna – nosi się ją na jednym ramieniu, dlatego pasek powinien być dostatecznie szeroki i najlepiej dodatkowo wzmocniony i wyściełany gąbką. Pamiętaj, że sprzęt fotograficzny bywa czasem ciężki – to ważne, by zadbać o wygodę podczas jego transportu.
Fantastycznie, jeśli torba będzie wyposażona w chowany pokrowiec przeciwdeszczowy i paski pozwalające na montaż statywu.
Alternatywą dla torby jest plecak fotograficzny (sama używam plecaka i jestem z niego mega zadowolona). Jego zaletą jest to, że równomiernie obciąża plecy (to ważne gdy sprzęt waży kilka kilogramów) , ale także design – zupełnie nie rzuca się w oczy, wygląda jak zwykły plecak przeznaczony do codziennego użytku.
Czego nie lubi aparat? Tak, jak każde inne urządzenie elektroniczne aparat źle znosi nieodpowiednie temperatury, nadmierne wstrząsy, upadki, wilgoć i zanieczyszczenia.
Ochrona przed upadkiem
By zabezpieczyć aparat podczas użytkowania koniecznie korzystaj z dołączonego do sprzętu paska na szyję. To podstawowa ochrona, jaką możesz zapewnić swojemu sprzętowi. Być może błaha, ale naprawdę skuteczna. Zabezpiecza przed upadkiem w wyniku wyślizgnięcia się sprzętu z dłoni. Jeśli nie używasz aparatu, może on bezpiecznie zwisać przed Tobą. Możesz go też bezpiecznie zawiesić na ukos, by mieć do niego łatwy dostęp.
Fajnym rozwiązaniem dla osób, które nie zaprzyjaźniły się z paskiem na szyję jest jego kuzyn, pasek nadgarstkowy. Aparat montuje się na krótkim pasku umieszczonym na nadgarstku, dzięki czemu nie ma obawy, że sprzęt zostanie upuszczony.
Który z nich wybrać? To sprawa bardzo indywidualna. Przy wyborze właściwego rozwiązania weź pod uwagę przede wszystkim wygodę i funkcjonalność. Jeśli wybierasz się na długi spacer wydaje się, że klasyczny pasek na szyję będzie wygodniejszy. Do pracy w pomieszczeniu spokojnie można używać paska nadgarstkowego.
Jako ciekawostkę podpowiem, że na rynku dostępne są też pasy biodrowe lub szelki do mocowania sprzętu fotograficznego. To rozwiązanie dla profesjonalistów, którzy podczas swojej pracy potrzebują mieć szybki dostęp do większej liczby obiektywów, dodatkowego aparatu i akcesoriów takich jak karty pamięci i zapasowe baterie.
Coś dla ceniących piękno i indywidualność
Jeśli cenisz sobie indywidualny design, możesz kupić wyprodukowane w niewielkich manufakturach pasek o niepowtarzalnym wzorze lub kolorystyce. Tak, tak – pasek nie musi być czarny 😊
To świetna opcja na wyróżnienie się z tłumu. Taki pasek może też mieć funkcję maskującą – jeśli nie chcesz, by na szyi widniał duży napis producenta aparatu, możesz kupić pasek, którego wygląd przypomina apaszkę. Świetne, prawda?
Temperatura
Zarówno zbyt niska, jak i zbyt wysoka temperatura może stanowić realne zagrożenie dla Twojego sprzętu. Jak dbać o aparat latem? Przy zbyt wysokiej temperaturze część z delikatnych elektronicznych komponentów może się zwyczajnie stopić. Tego typu sytuacja raczej nie zdarzy się podczas fotografowania w upalny dzień. Może jednak mieć miejsce jeśli zostawisz aparat w miejscu nasłonecznionym lub w rozgrzanym samochodzie. Pamiętaj, w upalny dzień temperatura w aucie bardzo szybko wzrasta – może sięgać nawet 60 stopni już po 40 minutach od wyłączenia silnika. Podobnie jeśli pozostawisz sprzęt w miejscu oświetlonym bezpośrednimi promieniami słońca. Aparaty fotograficzne zwykle mają czarne obudowy, co sprzyja przyciąganiu promieni słonecznych i szybkiemu nagrzewaniu się sprzętu.
A co gdy temperatura spadnie poniżej zera? Czy takie warunki ograniczają w jakimś stopniu korzystanie ze sprzętu fotograficznego?
Trochę na pewno tak. Nie oznacza to jednak, że nie możesz fotografować w plenerze na mrozie. W miarę możliwości chroń aparat przed działaniem niskich temperatur – wyciągaj go z torby wyłącznie w momencie, gdy naprawdę będzie potrzebny. Po powrocie ze spaceru pozostaw sprzęt w torbie na jakiś czas. Chodzi o to, by wyrównać temperaturę sprzętu do poziomu panującego we wnętrzu w niespiesznym tempie. Jeśli zbyt szybko zaczniemy ogrzewać sprzęt, wilgoć zacznie się skraplać w jego wnętrzu (co jak wiemy wszyscy, nie jest sytuacją pożądaną). Dlatego cierpliwości – odczekaj jakiś czas zanim sięgniesz po aparat po wizycie na dworze.
Pamiętaj więc – ekstremalne temperatury nie są sprzymierzeńcem dla prawidłowego funkcjonowania aparatu fotograficznego. W takich warunkach trzeba o niego szczególnie dbać.
Wilgoć
To kolejne, dość oczywiste zagrożenie dla sprzętu elektronicznego. Aparat fotograficzny narażony na bezpośrednie działanie wody będzie w dużym niebezpieczeństwie. Krople wody wewnątrz urządzenia mogą spowodować zwarcie, a w konsekwencji nieodwracalne uszkodzenia.
Jeśli planujesz fotografować w deszczu, koniecznie musisz za dbać o swój aparat. Schowaj się pod parasolem lub daszkiem. Jeśli nie jest to możliwe, ubierz aparat w specjalnie do tego przeznaczone etui przeciwdeszczowe lub choćby zabezpiecz reklamówką. Przewaga etui nad zwykłą foliówką to lepsze dopasowanie i trwałość, choć jeśli użyjesz gumek recepturek, możesz stworzyć bezkosztowe zabezpieczenie swojego sprzętu w nagłej sytuacji.
Nie tylko deszcz stanowi zagrożenie. Szczególną uwagę zwróć na to, by podczas fotografowania nad wodą aparat nie wpadł nie został zamoczony.
Co zrobić jeśli aparat będzie miał styczność z wodą?
Zachowaj zimną krew – być może nie wszystko jest stracone. Jeśli sprzęt miał kontakt ze słodką wodą, natychmiast go wyłącz, wyjmij baterię i kartę pamięci. Pozostaw do wyschnięcia w suchym i ciepłym miejscu, by wilgoć miała szansę wyparować.
Dobrze będzie, jeśli użyjesz dostępnego w sklepach fotograficznych osuszacza (możesz też taki znaleźć np. w opakowaniach po butach). Jeśli sytuacja jest nagła i nie masz osuszacza pod ręką, użyj ryżu. Upewnij się, że ziarenka nie wpadną w otwory aparatu (na przykład umieszczając sprzęt w bawełnianym woreczku) i zasyp go ziarenkami ryżu. Ryż ma właściwości higroskopijne, czyli umiejętność wchłaniania wilgoci, czy wiązania wody. Pozostaw na co najmniej 12 godzin, po tym czasie włóż baterię i spróbuj włączyć aparat.
Jeśli aparat miał styczność ze słoną wodą, sprawa jest nieco trudniejsza. Po odparowaniu wody wewnątrz aparatu pozostaną mikrokryształki soli. Sugeruję, by po osuszeniu wysłać aparat do autoryzowanego serwisu. Trzeba się jednak liczyć z tym, że sprzęt może nie odzyskać już sprawności.
Zanieczyszczenia
Drobinki pyłów lub kurzu mogą dostać się do wnętrza aparatu lub obiektywu i zanieczyścić je od środka. Pyły, które osiądą na matrycy lub obiektywie będą widoczne na fotografiach – jeśli na każdym zdjęciu widzisz ciemniejszą plamę w tej samej części kadru – z dużym prawdopodobieństwem aparat wymaga czyszczenia.
Najpierw przeznaczonym do tego celu pędzelkiem usuń zabrudzenia z zewnętrznej soczewki obiektywu. Jeśli po tym zabiegu pod soczewką widoczne są drobinki kurzu, a plamy na zdjęciach znacząco wpływają na pogorszenie jakości fotografii, rozważ wysyłkę obiektywu do serwisu.
Jeśli wewnątrz obiektywu nie widzisz drobinek pyłu, a na zdjęciach w dalszym ciągu widnieje ciemniejsza plama, najprawdopodobniej zabrudzenia znalazły się na matrycy.
Dzisiejsze aparaty cyfrowe w większości wyposażone są w automatyczną funkcję czyszczenia matrycy. Funkcja ta uaktywnia się w momencie, gdy wyłączasz aparat. Jeśli zabrudzenia nie są duże, takie działanie może pomóc. Jeśli nie, potrzebne będzie manualne czyszczenie matrycy.
Możesz oddać aparat do autoryzowanego serwisu lub spróbować samodzielnie wyczyścić matrycę, używając do tego celu dostępnych w sklepach fotograficznych zestawów. Sugeruję jednak dużą ostrożność przy wykonywaniu tej czynności. Matryca to serce aparatu, bardzo delikatny element, który potraktowany w niewłaściwy sposób może ulec uszkodzeniu.
Kiedy aparat najbardziej jest narażony na zanieczyszczenia?
Musisz szczególnie dbać o aparat w sytuacji, gdy w powietrzu unosi się dużo kurzu czy pyłu. W żadnym wypadku nie wymieniaj w takich warunkach obiektywu! Na plaży nawet niewielkie podmuchy wiatru mogą nieść drobinki piasku. To szczególne miejsce i aparat powinien być odpowiednio zabezpieczony przed czyhającymi zagrożeniami. Podobnie jak podczas deszczu, możesz użyć plastikowego etui do zabezpieczenia aparatu przed kurzem.
Uszkodzenia mechaniczne – jak dbać o aparat
Jak z każdym innym sprzętem, z aparatem należy obchodzić się delikatnie. Uderzenia czy upadki mogą spowodować nieodwracalne uszkodzenia body lub obiektywu.
Co możesz zrobić, jak poprawnie dbać o aparat?
– pasek na szyi lub nadgarstku,
– przechowywanie i przewożenie aparatu w torbie fotograficznej,
– zaaranżuj miejsce w torbie fotograficznej tak, by przechowywany w niej sprzęt był stabilnie i bezpiecznie rozmieszczony,
– zapięta torba podczas transportu nie pozwoli na przemieszczanie się sprzętu,
– odkładanie aparatu w bezpieczne (stabilne) miejsce,
– tzw. tulipan na obiektywie ochroni go przed uszkodzeniami podczas upadku czy uderzenia,
– nie zostawiaj aparatu w nasłonecznionym miejscu latem, chroń przed mrozem w zimie,
– jeśli przez długi czas nie używasz aparatu, wyjmij z niego baterie.
Jak zabezpieczyć aparat
Latem aparat będzie narażony na:
– upał / bezpośrednie słońce – pamiętaj o tym, by nie zostawiać sprzętu w nagrzanym aucie ani nie narażać na długotrwałe działanie bezpośrednich promieni słonecznych.
– piasek – drobinki mogą dostać się do wnętrza aparatu i zanieczyścić go od środka. Efektem mogą być plamy na fotografiach spowodowane zabrudzeniami matrycy lub nawet zatarcie się mechanizmów wbudowanych w aparat.
– woda – wilgoć to wróg nr 1 dla urządzeń elektronicznych. Zadbaj o to, by Twój aparat miał jak najmniej styczności z wodą.
Zimą największe zagrożenie będą stanowić:
– mrozy – trzymaj aparat w torbie lub plecaku, wyjmuj go wyłącznie na czas wykonywania zdjęcia. Po powrocie z zimowego pleneru pozostaw aparat w torbie do czasu, aż naturalnie jego temperatura dostatecznie się podniesie.
– wilgoć – jeśli zmarznięty aparat pozostawisz w pomieszczeniu o temperaturze pokojowej, wilgoć może zacząć skraplać się wewnątrz aparatu. By tego uniknąć, pozostaw aparat w torbie przez jakiś czas by powoli wrócił do pokojowej temperatury.
Ucz się fotografii
Jeśli chcesz, dołącz do facebookowej grupy Kobiektywna Uczy Fotografii, gdzie w gronie osób takich, jak Ty wspólnie poznajemy tajniki fotografii.
Gotowa na nowy początek? A zatem ruszamy!
Mogą Ci się spodobać także:
5 grzechów początkujących fotografów
- Pierwszy aparat, wielkie decyzje: 5 kluczowych czynników do rozważenia przed zakupem
- 5 interesujących ćwiczeń, które pomogą w rozwinięciu umiejętności fotograficznych
- Przenieś fotografowanie zwierząt na wyższy poziom dzięki tym (5) poradom ekspertów
- Jak się przełamać i zacząć publikować swoje zdjęcia?
- Jak dbać o aparat zimą?